Gemeente Utrecht: Kleine maatregelen, groot effect op verkeersveiligheid
Toen de eerste tranche van de investeringsimpuls SPV werd aangekondigd, lagen er al genoeg ideeën klaar bij gemeente Utrecht. Nick Wilke (beleidsadviseur Mobiliteit) en zijn collega’s hebben er dan ook maximaal gebruik van gemaakt. “We hebben veel drempels en kruispuntplateaus aangelegd, er is een fietspad verbreed, een rotonde aangelegd en een 30-kilometerweg compleet heringericht”, vertelt Nick. Met uitzondering van de langetermijnmaatregelen, zijn de meeste maatregelen nu uitgevoerd.
Nick Wilke is beleidsadviseur Mobiliteit, actief binnen het programma Verkeersveiligheid. Daar werkt hij onder andere aan de 30km per uur aanpak en aan beleid om verkeersveiligheid meer risicogestuurd aan te pakken. Hij studeerde Verkeerskunde, deed een master Planologie en werkt nu vijf jaar bij gemeente Utrecht. Hij is actief betrokken bij de aanvraag voor de investeringsimpuls.
“De maatregelen die het grootste effect teweegbrengen, krijgen prioriteit”, vertelt Nick over afwegingen in het aanvraagproces. “Daarnaast kijken we naar: hoeveel ongevallen er zijn en op welke plekken? Welke risico’s zijn er? Is de inrichting op orde? En buiten die factoren moet een project ook gewoon concreet genoeg zijn om op korte termijn te kunnen uitvoeren.”
Snelheidsvermindering in Overvecht
In Overvecht viel in ieder geval nog veel winst te behalen op het gebied van verkeersveiligheid.
Nick: “In dit stadsdeel hebben we maatregelen uitgevoerd op een 50-kilometerweg, in de bocht van de Neckardreef-Theemsdreef, bij een winkelcentrum en school in de buurt. Door de investeringsimpuls hebben we hier twee plateaus met middeneiland kunnen aanleggen. Daarbij is de bocht verkleind en afgewaardeerd naar 30 km/u. Hier was al eens een auto uit de bocht gevlogen, dus die aanpassing was ook hard nodig. Auto’s rijden hier nu echt minder hard.”
Gerealiseerde maatregelen in Utrecht
Nog meer verkeersveiligheid
Ook over de aanleg van de rotonde op de Moldaudreef-Wolgadreef* is Nick zeer te spreken. “Het ging om twee kruispunten: één daarvan is een rotonde geworden, de andere is aangepast en iets eenvoudiger gemaakt. Dat is wel echt een grote verbetering.” En ook op de Laan van Minsweerd hebben we veel kunnen doen met de investeringsimpuls: “Daar was een heel smal fietsstrookje, waarvan we een parallelweg hebben gemaakt. De veiligheid van de fietser is daarmee aanzienlijk verbeterd.”
De veiligheid van de fietser is aanzienlijk verbeterd.
“Daarnaast kunnen we nu, mede dankzij de investeringsimpuls, de Taagdreef aanpakken; ook een 50-kilometerweg in Overvecht. Dit is een heel brede asfaltweg die volledig op de schop gaat. De weg wordt versmald van negen naar zes meter, de snelheid gaat naar beneden, er komt meer groen en parkeren wordt anders ingericht.” Een complete herinrichting dus.
Eenvoudig aanvraagproces
De aanvraag voor de eerste tranche werkte nog volgens het molenaarsprincipe: wie-het-eerst-komt-wie-het-eerst-maalt. “Daardoor kwam er veel druk te liggen op het doen van de aanvraag”, vertelt Nick. “Het scheelt dat we al redelijk concreet in beeld hadden wat we wilden doen. En dat het aanvraagproces zelf heel eenvoudig was en goed vormgegeven.” Nick deed de aanvraag zelf, samen met de programmasecretaris van het programma Verkeersveiligheid. “De eerste tranche vroeg wel om veel inleeswerk en veel afstemmen met projectleiders. Maar het proces zelf was goed te doen.”
Bij de tranche erna was de planning voor de uitvoering een stuk ruimer. “Dat is fijn, want je hebt altijd wel te maken met vertraging, er zit veel onzekerheid in het hele proces. Soms moet je bijvoorbeeld bij het uitwerken van het ontwerp rekening houden met bestaande bomen. Of er ontstaan toch weer nieuwe inzichten waardoor de uitvoering iets anders wordt.”
Veel maatregelen, veel verantwoording
“Het verantwoordingsproces is ook vrij simpel vormgegeven”, vervolgt Nick, “maar hoe meer projecten je aanvraagt, hoe meer tijd er gepaard gaat met de inhoudelijke en financiële verantwoording.” De eerste keer heeft Nick namelijk veel kleine projecten aangevraagd. “Wat we daarvan wel hebben geleerd, is dat het handiger is om wat minder maatregelen aan te vragen en te focussen op de iets grotere. Met veel kleine maatregelen kost het aanvraag- en verantwoordingsproces relatief te veel tijd.”
Maar, de verantwoording daargelaten: al die – in de eerste tranche uitgevoerde – kleine maatregelen bij elkaar hebben de verkeersveiligheid in Utrecht wel verbeterd. Nick: “Die vele drempels en plateaus die er bij gekomen zijn, zijn gewoon hele effectieve maatregelen waarmee je snelheidsvermindering bereikt. Dus als je met die subsidie veertig drempels kunt aanleggen op de juiste locaties, bereik je daar veel effect mee. Bij grote projecten ligt namelijk wel het gevaar op de loer dat het subsidiegeld erbij soms weinig verschil maakt. Juist die kleinere ingrepen kun je vaak mooi bekostigen met de subsidie.”
Juist de kleine ingrepen kan je vaak mooi bekostigen met de subsidie van de investeringsimpuls. Die kleine maatregelen zijn gewoon heel effectief voor snelheidsvermindering en verkeersveiligheid.
Subsidieproces goed inrichten
“Breng van tevoren alvast in beeld wat je wensen zijn om de verkeersveiligheid te verbeteren”, adviseert Nick. “Zodat je de subsidie het meest effectief kunt inzetten en je ook ruim van tevoren de mogelijkheden voor financiering kunt onderzoeken en bespreken.”
“Ik zou andere gemeentes ook aanraden om echt het plafondbedrag van de investeringsimpuls aan te vragen”, vervolgt Nick. “Als dat mogelijk is natuurlijk, want het blijft dat je vijftig procent zelf moet financieren. Wanneer dat niet mogelijk is, zou ik kijken of de provincie dit bedrag aan kan vullen[1].” Daarnaast vertelt Nick dat het belangrijk is om de verantwoording goed in te richten en hier, indien mogelijk, iemand specifiek op in te zetten.
“Maak inzichtelijk wat je precies hebt aangevraagd, houd goed in de gaten hoe de aangevraagde maatregelen verlopen, en zorg dat iedere projectleider dat ook goed doet. Binnen grotere gemeentes al helemaal, omdat je daar met veel verschillende projectleiders moet afstemmen.”
Genoeg ideeën voor derde tranche
De plannen voor de derde tranche zijn er ook al. “We hebben heel veel wensen en genoeg ideeën, maar wel echt geld tekort. Bij het programma Verkeersveiligheid hebben we zeven ton per jaar te besteden voor maatregelen, maar die is eigenlijk al gereserveerd voor de komende twee jaar. De bijdrage uit de investeringsimpuls, die net zo groot is als ons jaarbudget, is dan weer ontzettend welkom.”
Meer informatie over Verkeersveiligheid in gemeente Utrecht vind je op: www.utrecht.nl/verkeersveiligheid
* Voor de aanleg van deze rotonde geldt dat de gemeente een deel van de subsidie moet terugbetalen, omdat de maatregelen te laat zijn uitgevoerd. Dit laatste kwam door onvoorziene omstandigheden (o.a. uitval projectleider, beschikbaarheid uitvoerend aannemer en de pandemie). Utrecht geeft aan dat dit voor hen een leerpunt is voor de volgende aanvraag; om meer ruimte te houden voor uitloop.
[1] Niet iedere provincie vult dit bedrag aan of geeft een bepaald percentage subsidie.